Lokaal
Waarom zou je voedsel van ver weg halen, als het ook dichtbij kan? Voedsel van dichtbij is meestal supervers, erg lekker en met zorg gemaakt. Ga maar eens op bezoek bij een van de adressen bij jou in de buurt. Je ziet dan met eigen ogen wie jouw voedsel maakt en kunt ook al je vragen stellen. Voedsel van dichtbij belast het milieu doorgaans minder, doordat er minder transportkilometers gemaakt hoeven te worden. En je steunt ook nog eens de lokale economie. Voor lokale producten ga je naar de boerenmarkt, een pluktuin of een streekwinkel. Er zijn ook abonnementsvormen, met groenten van het seizoen.
Trend
Het platteland en de stad zijn de laatste eeuw uit elkaar gegroeid: boeren produceren en stedelingen consumeren. Maar de laatste 20 jaar neemt de roep toe om platteland en stad weer dichter bij elkaar te brengen. We willen weer weten waar ons voedsel vandaan komt. Daarbij hoort ook de trend om duurzamer te telen en meer zelfvoorzienend te worden.
Deze trend zien we in allerlei verschijningsvormen terug. Er is meer aandacht voor streekproducten, direct kopen bij de boer of mensen nemen het initiatief om samen een boerderij te runnen. In steden zien we stadslandbouw in allerlei vormen. Variërend van commercieel en hip tot bewonersinitiatieven met gezamenlijke moestuinen.
Lokale afzet
De belangrijkste redenen om producten op een boerderij te kopen zijn prijs, smaak en kwaliteit. De meest gekochte producten zijn groente, fruit, eieren en aardappelen. Maar ook vlees en zuivel wordt vanuit de boerderij verkocht. Dat kan bijvoorbeeld via een boerenmarkt, een boerderijwinkel, een tomatenautomaat bij de kas of een abonnementssysteem. Ook het sociale aspect is een belangrijke reden om lokaal te kopen. Er is direct contact tussen de landbouwer en koper. Dit zorgt voor meer kennis van landbouw en draagt bij tot een positief imago. Lokale afzet bevordert de regionale economie. Boeren en tuinders kunnen hun eigen eerlijke prijs bepalen.
Bij sommige lokale aanbieders moeten de mensen naar de boerderij komen om de streekproducten te kopen. Drempels voor het kopen op de boerderij zijn afstand en gelegenheid. Een deel van de boeren lost dit op door deel te nemen aan boerenmarkten of verkoop via een webwinkel.
Voordelen lokale, duurzame productie en afzet
- Lokale afzet zorgt voor meer kennis bij de consument. Hij weet waar zijn voedsel vandaan komt, hij ‘herontdekt’ de landbouw en krijgt zicht op het proces van voedselproductie.
- Door de toenemende kennis ontstaat er meer waardering voor de boer, neemt bereidheid om meer te betalen voor voedsel toe en is de consument minder geneigd om voedsel te verspillen.
- Lokale afzet kan zorgen voor beperking van energieverbruik voor onder andere transport, verwarming, bewaren en verpakken. Dit is het geval wanneer het gaat om seizoensgroente en -fruit en er sprake is van een kortere keten (van boer tot bord). Bij veel korte-keteninitiatieven ligt de focus op biologische teelt.
- Dierenwelzijn en landschapswaarde zijn over het algemeen beter gewaarborgd.
- Duurzame landbouw (biologische, natuurinclusieve, grondgebonden of kringlooplandbouw) zorgt voor evenwicht, meer biodiversiteit en een gezonde bodem.
Aandachtspunten
- Minder vervoerskilometers zijn niet altijd beter voor het milieu. Als iedereen met de auto naar de boerderij rijdt zijn dat ook weer extra kilometers. Je kunt dit oplossen door het vervoer naar de stad grootschaliger te regelen. Als consument kun je bijdragen door te kiezen voor de fiets in plaats van de auto.
- Transport is maar één onderdeel van de milieubelasting van de teelt. Zo kost teelt in een verwarmde kas veel energie.
Tip
- Milieu Centraal geeft je met de Groente & Fruit kalender een goed overzicht van wat per maand de milieuvriendelijkste keuze is.
Keurmerken voor streekproducten
Het Erkend Streekproduct is een paraplukkenmerk voor verschillende keurmerken. Producten met het Erkend Streekproduct-keurmerk voldoen vaak ook aan de eisen van het EKO-keurmerk of het keurmerk On the way to PlanetProof.
Neem zelf het initiatief
Heb jij ook een duurzaam voedselinitiatief? Dan kom je misschien in aanmerking voor een plekje en promotie op de GoodFoodClub. Neem gerust contact met ons op om te vragen naar de voorwaarden.
Voedselinitiatief aanmelden